Τι είναι το καχόν (cajón);

Το καχόν (cajón) είναι ένα ξύλινο κρουστό μουσικό όργανο με αφρικανική και περουβιανή καταγωγή. Με μια πρώτη ματιά, φαίνεται ένα απλό μουσικό όργανο. Στην πραγματικότητα, όμως, έχει πολλές ηχητικές δυνατότητες και απαιτεί ιδιαίτερη δεξιοτεχνία από τον μουσικό, ώστε να δώσει το επιθυμητό ρυθμικό αποτέλεσμα. Το καχόν μπορεί να πλαισιώσει δεκάδες διαφορετικά είδη μουσικής (φλαμένκο, ποπ, έθνικ κ.α.). Υπάρχουν δύο ευρέως διαδεδομένα είδη καχόν και συγκεκριμένα το Περουβιανό cajón που ουσιαστικά είναι ένα άδειο κουτί και το flamenco cajón που έχει μέσα του χορδές από κιθάρα ή ταμπούρο, κουδουνάκια κ.α.

Η προέλευση του καχόν

Το καχόν, όπως το γνωρίζουμε σήμερα, είναι ο σύγχρονος απόγονος ενός πολύ απλού ξύλινου κρουστού, που δεν ήταν τίποτα περισσότερο από ένα καφάσι μεταφοράς εμπορευμάτων, τροποποιημένο ώστε να δημιουργεί μουσική. Εμπνευστές του καχόν ήταν οι σκλάβοι που μεταφέρονταν από την Αφρική στις ισπανικές αποικίες της αμερικανικής ηπείρου και συγκεκριμένα στο Περού.

Οι αποικιοκράτες απαγόρευαν στους σκλάβους να φέρουν μαζί τους προσωπικά αντικείμενα και τους απαγόρευαν, επίσης, να ψυχαγωγούνται χορεύοντας και παίζοντας μουσική, καθώς έτσι αναβίωναν τα παραδοσιακά τους έθιμα. Ενστικτωδώς, οι Αφρικανοί σκλάβοι άρχισαν να παίρνουν τα κιβώτια μεταφοράς που περίσσευαν στα λιμάνια από τα καράβια και να τα μετατρέπουν σε αυτοσχέδια τύμπανα. Επιπλέον, τα έφτιαχναν έτσι ώστε να μοιάζουν με καρέκλες και κομμάτια επίπλων, για να μην αναγνωρίζονται εύκολα. Το καχόν, λοιπόν, προέκυψε ως λύση ανάγκης την εποχή της σκλαβιάς. Όταν η δουλεία καταργήθηκε, το καχόν όχι μόνο δεν ξεπεράστηκε αλλά, αντιθέτως, εξελίχθηκε όσον αφορά την κατασκευή του με αποτέλεσμα να γίνει ένα αγαπημένο μουσικό όργανο σε όλη τη Λατινική Αμερική.

Το καχόν έγινε πολύ διάσημο γύρω στο 1850 και οι μουσικοί άρχισαν να πειραματίζονται με τα σχέδια και τα χαρακτηριστικά αυτού του κρουστού δημιουργώντας διαφορετικούς ρυθμούς και ήχους. Το 1977, ο Πάκο ντε Λουτσία το έφερε στην Ισπανία με σκοπό να εμπλουτίσει τον ρυθμό του φλαμένκο, με αποτέλεσμα να γίνει γνωστό σε όλον τον κόσμο. Από τότε, το καχόν αποτελεί αναπόσπαστο ρυθμικό μέρος της σύνθεσης του φλαμένκο και της ρούμπα και χρησιμοποιείται συχνά στα μπλουζ, την τζαζ, την ποπ, τη ροκ, την έθνικ και σε ακόμα πιο πειραματικές μουσικές. Γενικότερα, μπορεί να ενσωματωθεί πλήρως σε οποιοδήποτε είδος μουσικής, από το πιο παραδοσιακό έως το πιο μοντέρνο.

Πώς μοιάζει ένα καχόν;

Το καχόν μοιάζει με ένα απλό ορθογώνιο κουτί. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, το όνομά του, αφού καχόν, στη ισπανική γλώσσα, σημαίνει κουτί. Το καχόν κατασκευάζεται εξ’ ολοκλήρου από ξύλο. Οι πλευρές του είναι φτιαγμένες από σκληρό ξύλο, ενώ η μπροστινή επιφάνεια αποτελείται από ένα πιο λεπτό φύλλο ξύλου, συνήθως κόντρα πλακέ. Στην πίσω πλευρά έχει μια τρύπα για να διαχέεται ομοιόμορφα ο ήχος.

Πώς παίζεται το καχόν;

Ο μουσικός κάθεται πάνω στο καχόν και χτυπά με τις παλάμες του διάφορα σημεία στην μπροστινή του επιφάνεια -ή αλλιώς tapa ή head- με αποτέλεσμα να παράγονται διαφορετικοί ήχοι. Όταν χτυπάει την μπροστινή πλευρά χαμηλά, ο ήχος είναι μπάσος, ενώ όσο πιο ψηλά χτυπάει ο ήχος είναι πιο πρίμος. Στο εσωτερικό ενός καχόν υπάρχουν χορδές και μπορούν να προστεθούν επιπλέον χαρακτηριστικά (π.χ. κουδουνάκια), ανάλογα με το ηχητικό αποτέλεσμα που επιθυμεί να δημιουργήσει ο μουσικός. Διαφορετικοί ήχοι μπορούν να παραχθούν και με το χτύπημα των άλλων πλευρών του. Το καχόν δεν παίζεται μόνο από ντράμερ, αλλά και από άλλους μουσικούς. Το μόνο σίγουρο είναι ότι ο ρυθμός που «κρατά» αυτός που παίζει καχόν δε διδάσκεται, αλλά υπάρχει μέσα μας και μπορούμε να τον εκφράσουμε μόνο με την εντατική ενασχόλησή μας με το συγκεκριμένο μουσικό όργανο.

 Τα CAJÓN POVVY είναι χειροποίητα και διατίθενται κατόπιν παραγγελίας και συνεννόησης με τον πελάτη.